بررسی کارایی برخی از مالچ های غیرنفتی جهت تثبیت ماسه های روان

نویسندگان

  • حسن احمدی استاد دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
  • حسن روحی پور دانشیار مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران.
  • رضا خلیل ارجمندی کارشناس مرکز بین‌المللی تحقیقات بیابان، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
  • سلمان زارع استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
  • محمد جعفری استاد دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
چکیده مقاله:

برای بیش از پنجاه سال، استفاده از مالچ نفتی یکی از راهکارهای تثبیت تپه­های ماسه­ای در ایران بوده است. اگرچه مالچ نفتی از موادی است که در تثبیت ماسه­های روان موفق عمل کرده است، اما با توجه به مشکلات موجود در اجرای مالچ­پاشی با مواد نفتی،‌ استفاده از ترکیبات و روش­های کارآمدتر و ارزان­تر، ضرورت می­یابد. در این راستا، تحقیق حاضر با هدف بررسی کارایی برخی از مالچ­های غیرنفتی شامل مالچ­های رزینی، پلیمری، ‌بیوپلیمری، معدنی و بیولوژیک جهت تثبیت ماسه­های روان در بیابان­های ریگ­بلند کاشان انجام شده است. در عرصة طبیعی با نصب شاخص­های مدرج بر روی قسمت­های مختلف تپه، مالچ­ها با مقدار مناسب در سه تکرار (سه تپه)، برروی ماسه­های بادی روان پاشیده شدند. برای ارزیابی اثر مالچ­ها در تثبیت تپه­های ماسه­ای، از شاخص ضریب اثر تثبیت­کنندگی استفاده شد. آزمون مقایسة میانگین نشان داد که بالاترین ضریب اثر تثبیت­کنندگی با اختلاف معنی­دار مربوط به مالچ بیولوژیک است. پس از آن، به­ترتیب سه مالچ رزین، معدنی و پلیمری با ضریب اثر تثبیت­کنندگی 45/0، 41/0 و 39/0 قرار دارند. هرچند که این سه نوع مالچ اختلاف معنی­داری با یکدیگر نداشتند. مالچ بیوپلیمری با کمترین ضریب اثر تثبیت­کنندگی (21/0) اختلاف معنی­داری با سایر مالچ­ها از خود نشان داد. در تپة مالچ­پاشی­شده با مالچ بیولوژیک، به­دلیل تشکیل سلة محکم در مقابل فرسایش، برداشت ماسه تقریباً متوقف شده و تپه کاملاً تثبیت شده است. از بین مالچ­های مورد بررسی، تنها مالچ بیولوژیک کارایی مناسب­تری داشت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تأثیر مالچ سیمانی بر تثبیت ماسه های روان

یکی از روش‏های معمول برای کنترل حرکت ماسه‏های روان مالچ‏پاشی بر سطح آن‏هاست. تا کنون در ایران از مالچ‏های نفتی برای تثبیت تپه‏های ماسه‏ای استفاده می‏شده است. تخریب محیط زیست به وسیلة مالچ‏های نفتی و همچنین هزینه‏های زیاد استفاده از آن‏ها باعث شده است که مراکز پژوهشی کشور در تحقیق بر روی تغییرِ نوع و شیوه‏های مالچ‌پاشی فعال‌ شوند. در این تحقیق، برای نخستین بار در کشور ایران، از نسبت‏های مختلف سیم...

متن کامل

مقایسه کارایی انواع مالچ سازگار با طبیعت در تثبیت ماسه های روان اهواز

هدف این پژوهش، مقایسه ی برخی از انواع تثبیت کننده های ماسه های روان و تعیین مناسب ترین مالچ سازگار با طبیعت به روش مطالعات آزمایشگاهی بود. بدین منظور پس از بررسی منابع و انتخاب تیمار های بهینه برای تثبیت موقت شن های روان، برخی از مالچ­های مناسب تهیه گردید. آزمون چند فاکتوری در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهائی شامل نوع مالچ: دو نوع مالچ از فرآورده­های نیشکر (1و2)، دو نوع مالچ رسی(3و 4)، یک نوع...

متن کامل

تعیین مقاومت برخی مالچ های تثبیت کننده خاک

سابقه و هدف:استفاده از مالچ یکی از رایج ترین روشهای تثبیت خاک جهت جلوگیری از فرسایش بادی و کنترل ریزگردها عنوان شده است. بکاربردن برخی مالچ ها اقتصادی نیست، لذا استفاده از پسماندهای صنعتی ارزان قیمت و ایمن، در ترکیب مالچها از نظر اقتصادی و همچنین زیست محیطی(بازیافت پسماند)‌ مطرح‌ شده‌است. بنابراین از اهداف این تحقیق استفاده از دو نوع پسماند صنعتی جهت تهیه مالچ بوده است. با توجه به اینکه روش پرو...

متن کامل

مقایسه کارایی انواع مالچ سازگار با طبیعت در تثبیت ماسه‌های روان اهواز

هدف این پژوهش، مقایسه‌ی برخی از انواع تثبیت‌کننده‌های ماسه‌های روان و تعیین مناسب‌ترین مالچ سازگار با طبیعت به روش مطالعات آزمایشگاهی بود. بدین منظور پس از بررسی منابع و انتخاب تیمار‌های بهینه برای تثبیت موقت شن‌های روان، برخی از مالچ­های مناسب تهیه گردید. آزمون چند فاکتوری در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهائی شامل نوع مالچ: دو نوع مالچ از فرآورده­های نیشکر (1و2)، دو نوع مالچ رسی(3و 4)، یک نوع...

متن کامل

بررسی اثر سه نوع ترکیب مالچ رسی_ آهکی در تثبیت ماسه های روان

بیابان زایی یک تهدید جدی برای مناطق خشک به شمار می آید. جابه جایی تپه های ماسه ای از فرآیندهای بحرانی بیابان زایی است که هر ساله زمین های کشاورزی و سایر منابع زیستی و حیاتی را مورد تهدید قرار می دهد. یکی از شیوه های کنترل ماسه های روان، مالچ پاشی بر سطح آن ها می باشد تا زمینه برای تثبیت دائمی فراهم گردد. تا کنون در ایران از مالچ نفتی استفاده می شده است ولی به دلایل مختلف از جمله هزینه و اثرات ز...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 71  شماره 4

صفحات  939- 948

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023